جابه جایی مایع گوش میانی؛ علل و راه های درمان

گوش انسان دستگاه بسیار پیچیده‌ای است که علاوه بر وظیفه اصلی خود که شنوایی است، در هر  لحظه موقعیت مکانی ما را نیز به مغز اعلام می‌کند و با کمک چشم‌ها و مخچه در هماهنگی تعادل به مغز کمک می‌کند.

در کانال‌های نیم‌دایره‌ای شکل گوش میانی یا داخلی مایعی در جریان است که مسئولیت حفظ تعادل ما را بر عهده دارد. کانال‌های نیم‌دایره‌ای که جزئی از اندام دهلیزی گوش داخلی هستند، سنسور‌های ما برای حرکت دورانی به شمار می‌روند. مایع آندولنف که در این کانال‌های جاری است، با حرکت زاویه‌ای سر جریان می‌یابد و چند سنگ‌ریزه کلسیمی بسیار کوچک در انتهای کانال گوش میانی را جابه‌جا می‌کند. با جابه‌جایی این سنگ‌ریزه‌ها نسبت به جاذبه زمین، سیگنال‌هایی به مغز ارسال می‌شود و مغز به کمک این سیگنال‌ها حرکت دورانی ما را درک می‌کند به عبارت ساده‌تر مغز می‌فهمد که سرما را به سمت بالا و پایین یا چپ و راست حرکت داده‌ایم.  اگر این سنگ‌ریزه‌ها جابه‌جا شوند، که در بیان عامیانه به آن به عنوان جابه‌جایی مایع گوش اشاره می‌شود، مغز نوع حرکت ما را درک نکرده و در واقع دچار سرگیجه می‌شویم.

علت برهم خوردن مایع گوش میانی چیست؟

جابجایی مایع گوش یا سنگ‌ریزه‌های آن دلایل متعددی دارد که برخی از آنها هنوز ناشناخته‌اند، اما دلایل اصلی آن می تواند عفونت یا بیماری‌های ویروسی گوش، وارد شدن ضربه شدید به سر، کمبود ویتامین D یا کلسیم و بالا رفتن سن باشد. البته این نوع سرگیجه‌ها هیچ سن خاصی ندارند و حتی در دوران کودکی هم ممکن است اتفاق بیافتد، اما به طور معمول بالا رفتن سن احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهد.

درمان حرکت مایع گوش

سرگیجه یا عدم تعادل، سومین اختلال شایع در جهان است که می‌تواند مشکلات بسیاری را در زندگی ایجاد کرده و فرد را از انجام کارهای معمول روزانه باز دارد. برای درمان این بیماری ابتدا باید علت آن شناسایی شود. سرگیجه تنها به دلیل حرکت مایع درون گوش نیست و ممکن است علت‌های متفاوتی داشته باشد که برخی از آنها نیاز به درمان خاصی نداشته و پس از یک تا دو هفته خود به خود از بین می‌روند.  مهم‌ترین دلیلی که نشان می‌دهد سرگیجه ناشی از بیماری‌های گوش است، این است که با حرکت سر یا بدن علائم سرگیجه را احساس کنید. با این حال اگر احساس سرگیجه می‌کنید، بهتر است ابتدا به متخصص بیماری‌های گوش مراجعه کنید. اگر سرگیجه مرتبط با اختلالات گوش میانی باشد، ابتدا بایدمشخص شود که آیا یک گوش درگیر شده یا هر دو گوش دچار اختلال شده‌اند. سپس با انجام تست‌های متفاوت، بخش‌های مختلف گوش معاینه می‌شوند و وضعیت گوش میانی از نظر عفونت یا تجمع مایع، وجود کیست‌های شنوایی، عملکرد عصب گوش، فشار گوش، مجاری نیم دایره و ... بررسی می‌شوند. پس از آنکه دقیقا مشخص شد که کدام بخش آسیب دیده و نیاز به درمان دارد، تمرین‌ها یا داروهای لازم از سوی پزشک تجویز می‌شود. در خصوص درمان خانگی حرکت مایع گوش، برخی داروهای گیاهی برای کاهش سرگیجه مفید هستند، اما اگر سرگیجه شما ناشی از بیماری‌های گوش داخلی باشد، نیاز به درمان پزشکی دارد و استفاده از این گیاهان دارویی تنها علائم سرگیجه را به طور موقت کاهش می‌دهد و ممکن است احساس بهبود کنید اما توصیه ما این است که حتما به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.